Zakres rejestru TERYT
TERYT - (Krajowy Rejestr Urzędowy Podziału Terytorialnego Kraju) - jest to urzędowy rejestr prowadzony przez GUS dotyczący podziału terytorialnego kraju. Identyfikatory rejestru TERYT są obowiązującym standardem identyfikacji terytorialnej dla organów prowadzących urzędowe rejestry i systemy informacyjne administracji publicznej. W zależności od potrzeb danego rejestru lub systemu identyfikatory rejestru TERYT mogą być stosowane w zakresie pełnym lub częściowym.
Rejestr TERYT obejmuje systemy:
- TERC - identyfikatorów i nazw jednostek podziału terytorialnego,
- SIMC - identyfikatorów i nazw miejscowości,
- BREC - rejonów statystycznych i obwodów spisowych,
- NOBC - identyfikacji adresowej ulic, nieruchomości, budynków i mieszkań,
- ULIC - centralnego katalogu ulic.
Identyfikatory rejestru TERYT:
- stanowią obowiązujący standard identyfikacji terytorialnej dla organów prowadzących urzędowe rejestry i systemy informacyjne administracji publicznej,
- są stosowane w innych ewidencjach, rejestrach i systemach odnoszących się do jednostek terytorialnych umożliwiając integrację danych gromadzonych w tych systemach,
- mogą być stosowane w zakresie pełnym lub częściowym, w zależności od potrzeb danego rejestru lub systemu,
- umożliwiają opracowywanie i prezentowanie zjawisk społeczno-ekonomicznych w przekrojach o różnym stopniu szczegółowości, tj.: województw, powiatów, gmin, dzielnic i delegatur w gminach miejskich, rejonów statystycznych i obwodów spisowych, miejscowości i ulic, a także w podziale na miasta i wieś.
Systemy rejestru TERYT:
• TERC - System identyfikatorów i nazw jednostek podziału terytorialnego
- System zawiera identyfikatory i nazwy jednostek zasadniczego trójstopniowego podziału terytorialnego kraju i jest zbudowany według hierarchicznej numeracji:
- • województw,
- • powiatów,
- • gmin.
- W systemie odrębnymi identyfikatorami wyróżniono:
- • miasta na prawach powiatu,
- • gminy miejskie, wiejskie, miejsko-wiejskie,
- • miasta i obszary wiejskie w gminach miejsko-wiejskich,
- • dzielnice m.st. Warszawa i delegatury w miastach: Kraków, Łódź, Poznań i Wrocław,
- Opis struktury zbioru TERC
- WOJ - symbol województwa - 2 zn. C
- POW - symbol powiatu - 2 zn. C
- GMI - symbol gminy - 2 zn. C
- RODZ (*) - symbol rodzaju jednostki - 1 zn. C
- 1 - gmina miejska,
- 2 - gmina wiejska,
- 3 - gmina miejsko-wiejska,
- 4 - miasto w gminie miejsko-wiejskiej,
- 5 - obszar wiejski w gminie miejsko-wiejskiej,
- 8 - dzielnica w m.st. Warszawa,
- 9 - delegatury miast: Kraków, Łódź, Poznań i Wrocław
- NAZWA - województwa/ powiatu/ gminy- 100 zn. C
NAZDODNAZWA_DOD - określenie jednostki: - 50 zn. C
(województwo; powiat; miasto na prawach powiatu; miasto stołeczne, na prawach powiatu; gmina miejska, miasto stołeczne; gmina miejska; gmina wiejska; gmina miejsko-wiejska; miasto; obszar wiejski; dzielnica; delegatura)- STAN_NA - data aktualizacji danych w systemie TERC w formacie RRRR-MM-DD - 10 zn. C
• SIMC - System identyfikatorów i nazw miejscowości
- System identyfikatorów i nazw miejscowości SIMC zawiera:
- • urzędowe nazwy miejscowości,
- • stałe, niepowtarzalne identyfikatory miejscowości,
- • urzędowy rodzaj miejscowości,
- • przynależność miejscowości do gminy, powiatu i województwa.
wraz z określeniem przynależności do miejscowości podstawowej, w przypadku miejscowości niesamodzielnych, stanowiących integralną część innej miejscowości.
Przetwarzanie zbioru z systemu SIMC następuje łącznie ze zbiorem z systemu TERC
(zawierającym identyfikatory i nazwy jednostek podziału terytorialnego) i zbiorem WMRODZ
(zawierającym wykaz symboli i nazw rodzajów miejscowości).
- Opis struktury zbioru SIMC
- WOJ - symbol województwa - 2 zn. C
- POW - symbol powiatu - 2 zn. C
- GMI - symbol gminy - 2 zn. C
- RODZ_GMI (*) - symbol rodzaju jednostki - 1 zn. C
- 1 - gmina miejska,
- 2 - gmina wiejska,
- 3 - gmina miejsko-wiejska,
- 4 - miasto w gminie miejsko-wiejskiej,
- 5 - obszar wiejski w gminie miejsko-wiejskiej,
- 8 - dzielnica w m.st. Warszawa,
- 9 - delegatury miast: Kraków, Łódź, Poznań i Wrocław,
- RM - rodzaj miejscowości - 2 zn. C
- MZ - występowanie nazwy zwyczajowej (0-tak,1-nie) - 1 zn. C
- NAZWA - nazwa miejscowości - 100 zn. C
- SYM - identyfikator miejscowości - 7 zn. C
- SYMPOD - identyfikator miejscowości podstawowej - 7 zn. C
- - dla części miejscowości wiejskich - identyfikator miejscowości, do której dana część należy,
- - dla części miast - identyfikator danego miasta (w miastach posiadających dzielnice/delegatury - identyfikator tej jednostki).
- STAN_NA - data aktualizacji danych w systemie TERC w formacie RRRR-MM-DD - 10 zn. C
• NOBC - System identyfikacji adresowej ulic, nieruchomości, budynków i mieszkań
System zawiera adresy budynków i mieszkań, w układzie rejonów statystycznych i obwodów spisowych. W ramach systemu NOBC prowadzony jest Centralny katalog ulic ULIC. Na podstawie danych systemu NOBC przygotowywana jest dokumentacja wyjściowa do narodowych spisów powszechnych w postaci wykazów adresowo-mieszkaniowych. Przy wykorzystaniu tego systemu ustalane są adresy mieszkań wylosowanych do statystycznych badań reprezentacyjnych.
• ULIC - Centralny katalog ulic
W ramach systemu identyfikacji adresowej ulic, nieruchomości, budynków i mieszkań NOBC prowadzony
jest centralny katalog ulic ULIC obejmujący nazwy ulic zgodne z brzmieniem uchwał o ich nadaniu oraz
ich identyfikatory, utworzony przez alfabetyczne ułożenie nazw ulic w ramach całego kraju.
Katalog ulic pozwala na lokalizację ulicy w danym mieście i gminie, a na terenach wiejskich
również na lokalizację w konkretnej miejscowości wiejskiej gminy.
- Centralny katalog ulic ULIC zawiera:
- • przynależność miejscowości do gminy, powiatu i województwa,
- • identyfikator miejscowości umożliwiający lokalizację ulicy w miejscowości (wsi),
- • identyfikator ulicy,
- • główny człon nazwy ulicy, np. nazwisko,
- • dodatkowy człon nazwy ulicy, np. imię,
- • rodzaj ulicy, np. ulica, skwer, aleja, plac, itp.
Przetwarzanie zbioru z systemu ULIC następuje łącznie ze zbiorem z systemu TERC (zawierającym identyfikatory i nazwy jednostek podziału terytorialnego) i zbiorem SIMC (zawierającym identyfikatory i nazwy miejscowości).
- Opis struktury zbioru ULIC
- WOJ - symbol województwa - 2 zn. C
- POW - symbol powiatu - 2 zn. C
- GMI - symbol gminy - 2 zn. C
- RODZ_GMI (*) - symbol rodzaju jednostki - 1 zn. C
- 1 - gmina miejska,
- 2 - gmina wiejska,
- 3 - gmina miejsko-wiejska,
- 4 - miasto w gminie miejsko-wiejskiej,
- 5 - obszar wiejski w gminie miejsko-wiejskiej,
- 8 - dzielnica w m.st. Warszawa,
- 9 - delegatury miast: Kraków, Łódź, Poznań i Wrocław,
- SYM - identyfikator miejscowości - 7 zn. C
- SYM_UL - identyfikator ulicy - 5 zn. C
- CECHA - określenie rodzaju ulicy - 5 zn. C
(ul., al., pl., skwer, bulw., rondo, park, rynek, szosa, droga, os., ogród, wyspa, wyb., inne)
- NAZWA_1 - część nazwy od słowa, które decyduje o pozycji ulicy w układzie alfabetycznym, - 100 zn. C
-
NAZWA_2 - pozostała część nazwy lub pole puste - 100 zn. C (**)
W przypadku, gdy pole Nazwa_2 nie jest puste, aby otrzymać nazwę ulicy w pełnym brzmieniu, człony nazwy należy ułożyć w kolejności: Nazwa_2, Nazwa_1.
- STAN_NA - data aktualizacji danych w podsystemie ULIC w formacie RRRR-MM-DD - 10 zn. C
• BREC - System rejonów statystycznych i obwodów spisowych
- System • BREC obejmuje identyfikatory podziału, utworzonego dla potrzeb przeprowadzania narodowych spisów powszechnych i prowadzenia badań reprezentacyjnych. Opisuje rejony statystyczne oraz obwody spisowe
- • obwód spisowy jest jednostką przestrzenną wyodrębnioną dla spisów powszechnych i innych badań statystycznych według liczby mieszkań i mieszkańców,
- • rejon statystyczny jest to przestrzenna jednostka do wyliczania danych statystycznych. Złożona jest z kilku obwodów spisowych (nie więcej niż dziewięć).
-
W okresach międzyspisowych system BREC stanowi kompletny wykaz jednostek badanej populacji do badań demograficzno-społecznych,
na podstawie którego ustala się rejon statystyczny, obwód spisowy oraz numer pozycji mieszkania w ramach obwodu.
Adres wylosowanej pozycji ustala się z systemu identyfikacji adresowej ulic, nieruchomości, budynków i mieszkań.
System NTS
• NTS - Nomenklatura Jednostek Terytorialnych do Celów Statystycznych.
System NTS jest to uporządkowany wykaz nazw jednostek terytorialnych i przypisanych im numerycznych symboli (kodów)
występujących na poszczególnych poziomach podziału terytorialnego kraju oraz na dwóch dodatkowych poziomach statystycznych.
Dodatkowych poziomy statystyczne grupują mniejsze jednostki poziomu terytorialnego.
System NTS wykorzystywany jest w procesie zbierania danych statystycznych, gromadzenia, przechowywania i opracowywania zebranych
danych. System NTS pozwala na ogłaszane, udostępniane i rozpowszechniane są wyniki badań statystycznych w przekrojach terytorialnych.
Klasyfikacja NTS oparta jest na zasadniczym trójstopniowym podziale terytorialnym kraju na gminy, powiaty i województwa oraz
wprowadza dodatkowo dwa poziomy nieadministracyjne: regiony i podregiony. Łącznie klasyfikacja obejmuje pięć poziomów, z których:
- trzy określono jako poziomy regionalne:
- Poziom 1 – regiony,
- Poziom 2 – województwa,
- Poziom 3 – podregiony,
- dwa jako poziomy lokalne:
- Poziom 4 – powiaty,
- Poziom 5 – gminy.
System NTS powiązany jest z rejestrem TERYT, a dokładniej z systemem identyfikatorów
i nazw jednostek podziału terytorialnego TERC.
• WMRODZ - wykaz symboli i nazw rodzajów miejscowości
Zbiór WMRODZ powinien być przetwarzany razem ze zbiorem SIMC.
- • Opis struktury zbioru WMRODZ
- RM - symbol rodzaju miejscowości - 2 zn. C
- NAZWA_RM - nazwa rodzaju miejscowości - 100 zn. C
- STAN_NA - data danych w formacie RRRR-MM-DD - 10 zn. C
- • Symbole i nazwy rodzajów miejscowości wg stanu na dzień 2013-02-28:
- 00 - część miejscowości
- 01 - wieś
- 02 - kolonia
- 03 - przysiółek
- 04 - osada
- 05 - osada leśna
- 06 - osiedle
- 07 - schronisko turystyczne
- 95 - dzielnica m.st. Warszawy
- 96 - miasto
- 98 - delegatura
- 99 - część miasta
Pełne pliki rejestru TERYT
- Główny Urząd Statystyczny (GUS) umożliwia pobranie z bazy Krajowego Rejestru Urzędowego Podziału Terytorialnego Kraju Pliki pełne rejestru TERYT w formacie XML i kodowaniu UTF-8, poniższych katalogów:
- • TERC - system (zbiór) identyfikatorów i nazw jednostek podziału terytorialnego.
- • SIMC - system (zbiór) identyfikatorów (urzędowych) i nazw miejscowości.
- • ULIC - system (zbiór) identyfikatorów i nazwy ulic.
- • WMRODZ - zbiór (wykaz) symboli i nazw rodzajów miejscowości.
Zbiór ten nie jest uwzględniony w specyfikacji „Systemy Rejestru TERYT”
Dane dostępne przez Internet udostępniane są w trzech wersjach:
- podstawowej – TERC, SIMC i ULIC,
- adresowej – uproszczona wersja rejestru TERYT obejmująca słowniki jednostek podziału terytorialnego (TERC), miejscowości (SIMC) i ulic (ULIC) przystosowane do kodowania adresów i opracowane na bazie katalogów w wersji podstawowej,
- statystycznej – dotyczy tylko danych z systemu SIMC – wersja podstawowa rozszerzona o informacje
statystyczne (miejscowości statystyczne).